Сайт тест режимида ишламоқда Сайт работает в тестовом режиме

Категориялар

Қидирув

БОЙСУН ШИРАЧИ

Кўриниши

Тарқалиши


Мақоми

3. Жануби-ғарбий Помир-Олойга хос камайиб кетган эндемик ўсимлик.

Қисқача тавсифи

Бўйи 60–80 см оралиғидаги кўп йиллик ўт. Илдизпояси қисқа, урчуқсимон йўғонлашган илдизларининг эни 4–6 мм. Барглари ингичка қалами, эни 4–6 мм. Шингили сийрак, кўп гулли, узунлиги 25–45 см. Гулолди баргчалари йирик, учбурчак наштарсимон. Шингилининг пастидаги гулларининг бандлари гулқўрғонидан 1,5 марта узун. Гуллари ҳидли. Гулқўрғон баргчалари оқ, битта томирли. Чангчилари нотекис ва гулқўрғонидан қисқа. Меваси – кўсакча, чўзиқроқ силлиқ, эни 6–7 мм, узунлиги 15–20 мм, уруғлари ингичка қанотчали. Апрель–май ойларида гуллаб, меваси май–июнда етилади.

Тарқалиши

Қашқадарё, Сурхондарё вилоятлари: Кўҳитанг тизмаси, Деҳконобод, Бойсун ҳамда Денов шаҳарлари оралиғидаги пасттоғларда тарқалган. Туркманистонда ҳам учрайди.

Ўсиш шароити

Ола жинсли ва гипсли ерларда ўсади.

Сони

Якка-якка ҳолда жуда кам учрайди.

Кўпайиши

Уруғидан кўпаяди.

Ўсимлилар сони ва ареалининг ўзгариш сабаблари

Ўсимликнинг алоҳида ўсиш шароитларини талаб этадиган субстрат турга мансублиги, шунингдек унинг одамлар ва чорва моллари томонидан пайҳон қилинаётганлигидир.

Маданийлаштириш

1964 йилдан бошлаб ЎзР ФА Ботаника боғида ўстиришга ҳаракат қилинган, аммо бу уринишлар натижа бермаган.

Муҳофаза чоралари

Сурхон давлат қўриқхонасида муҳофаза қилинади. Табиатдаги тупларининг ҳолатини ўрганиш лозим.