Айиқтовондошлар 5
Айиқтовондошлар 5
Анордошлар 1
Бигнониядошлар 1
Бурчоқдошлар 54
Буғдойдошлар 3
Гиацинтдошлар 1
Ғовзабондошлар 7
Гулсафсардошлар 7
Зирадошлар 28
Исириқдошлар 1
Итузумдошлар 1
Карамдошлар 9
Кармакдошлар 6
Келинсупургидошлар 1
Ковулдошлар 2
Лоладошлар 21
Наврўзгулдошлар 1
Пистадошлар 1
Раъногулдошлар 1
Рўяндошлар 3
Савринжондошлар 1
Салибдошлар 1
Саллагулдошлар 1
Санталдошлар 1
Семиздошлар 1
Сигирқуйруқдошлар 2
Сутламадошлар 6
Талоқдоридошлар 1
Торондошлар 6
Тошбақатолдошлар 1
Тошёрардошлар 2
Тутдошлар 1
Туятовондошлар 1
Узумдошлар 1
Хурмодошлар 1
Чилонжийдадошлар 1
Чиннигулдошлар 10
Чинордошлар 1
Чучмўмадошлар 17
Шилвидошлар 1
Ширачдошлар 12
Шотарадошлар 2
Шўрадошлар 12
Ялпиздошлар 30
Қовоқдошлар 1
Қорақатдошлар 1
Қоқиўтдошлар 43
Қўнғироқгулдошлар 1
Қумсўтадошлар 1
3. Марказий Осиё тоғларидаги ареали кескин қисқариб бораётган эндемик ўсимлик.
Бўйи 30–60 см орасидаги кўп йиллик ўт. Пояси ингичка, кўп. Барглари 10–25 мм узунликда, ясси, қалами, тикансиз. Гуллари пушти ранг, поянинг тепасида ёйиқ рўваксимон тўпгул ҳосил қилади. Меваси – кўсаксимон. Май–август ойларида гуллаб, меваси август–сентябрда етилади.
Тошкент, Наманган, Жиззах, Қашқадарё ва Сурхондарё вилоятлари: Қурама, Чотқол, Молгузар, Нурота, Ҳисор, Кўҳитанг тизмаларида тарқалган. Тожикистон, Қирғизистон ва Туркманистонда ҳам учрайди.
Денгиз сатҳидан 400–1400 м баландликда тошли ва шағалли ёнбағирларда ва баъзан ташландиқ ерларда ўсади.
Якка-якка ҳолда ёки кичик тўплар ҳосил қилиб ўсади.
Уруғидан кўпаяди.
Маҳаллий аҳоли томонидан саноат хомашёси ва доривор ўсимлик сифатида кўплаб йиғиб олинади. Етмакдан тўқимачилик, мўйначилик, қандолатчилик саноатида, табобатда ва кундалик ҳаётда кенг фойдаланилади. Шунинг учун у камайиб бормоқда.
ЎзР ФА Ботаника боғида ўстирилади.
Сурхон, Китоб, Чотқол қўриқхоналари ва Угом-Чотқол миллий табиат боғида муҳофаза қилинади. Саноат эҳтиёжи учун экиладиган майдонларни кенгайтириш керак. Табиатда етмакзорлар тикланганидан сўнг ҳам уни масъул идоралар ижозати билан йиғиш лозим.